هاوينگ
ارزهاي ديجيتالي كه در مدل اجماعشان از الگوريتم اثبات كار استفاده مي‌كنند و يا اصطلاحا قابل ماين هستند، به ماينرهاي شبكه‌شان كه از ظرفيت پردازش دستگاه‌هاي خود در راستاي پردازش تراكنش‌ها و تامين امنيت شبكه استفاده مي‌كنند، مقادير مشخصي از آن كوين به عنوان پاداش استخراج مي‌دهد. حال در برخي از ارزهاي ديجيتال مانند بيت كوين ميزان اين پاداش استخراج در بازه‌هاي زماني مشخصي نصف ميشود، به اين پديده نصف شدن پاداش استخراج يا هاوينگ (Halving) گفته ميشود در مدت هاوينگ سختي شبكه و افزايش قيمت بيت كوين در خريد دستگاه ماينر تاثير زيادي دارد نسل جديد ماينر120تراهشي در راه است .
تاثير نصف شدن پاداش استخراج بر روي قيمت كوين
قيمت تمام ارزهاي ديجيتال در بازارهاي آزاد آن يعني صرافيها (Exchange ها) و بر اساس ميزان عرضه و تقاضا در اين بازارها تعيين ميشود. مانند ساير دارايي ها با افزايش تقاضا براي يك ارز ديجيتال ، قيمت افزايش مي‌يابد و با كاهش آن قيمت هم كاهش مي‌يابد. تقاضا عاملي است كه از سوي جامعه معامله گران مشخص ميشود.
اما ميزان عرضه در ارزهاي ديجيتال مكانيزم‌هاي متفاوتي دارند. اما يك مدل مرسوم مانند بيت كوين و لايت كوين به اين صورت است كه ميزان عرضه كوين هاي جديد از قبل در كدهاي نرم‌افزاري تعيين شده اند و افراد جامعه نمي توانند تغييري در آن ايجاد كنند. در اين كدها علاوه بر اينكه تعيين شده ميزان پاداش استخراج هر بلوك جديد چقدر است، همچنين تعيين شده كه ميزان اين پاداش بعد از استخراج تعداد مشخصي بلاك در بلاكچين آن كوين ميزان پاداش كاهش يابد يا نصف شود.
از آنجاكه محل عرضه كوين هاي جديد در اين نوع ارزهاي ديجيتال از همين پاداش‌هاي استخراج است با كاهش ميزان پادش استخراج، در واقع ميزان عرضه آن كوين كاهش مي‌يابد. كاهش عرضه در مدل هاي اقتصادي معمولا باعث افزايش قيمت ميشود. دليل آن هم اين است كه بعد از كاهش عرضه كوين جديد در نتيجه هاوينگ، تعداد كوين كمتري براي تامين تقاضاي خريداران وجود خواهد داشت، در واقع چون تعداد نهايي كوين در كدها محدود شده است آن كوين كمياب‌تر مي شود، بنابراين قيمت آن افزايش مي‌يابد.
هاوينگ بيت كوين
اين مكانيزم كاهش عرضه اولين بار توسط ساتوشي و در بيت كوين به كار گرفته شد. هدف او از به كار بردن فرآيند هاوينگ و محدود كردن تعداد نهايي بيت كوين ها (21 ميليون) ارزشمند شدن آن در طول زمان بود. همچنين اين فرآيند شباهت بيت كوين با معادن در حال استخراج طلا را هم بيشتر تداعي مي‌كند.
پروتوكل بيت كوين به اين صورت تعريف شده است كه در ابتداي ايجاد بلاكچين آن، پاداش استخراج هر بلاك جديد براي ماينر 50 بيت كوين باشد و بعد از استخراج 210000 بلاك اين پاداش نصف شود. اگر مدت زمان ميانگين استخراج هر بلاك 10 دقيقه باشد اين تعداد بلاك بعد از 4 سال استخراج ميشود. اولين هاوينگ بيت كوين در نوامبر 2012 اتفاق افتاد و پاداش استخراج بلاك جديد از 50 بيت كوين به 25 بيت كوين كاهش يافت. به همين ترتيب دومين هاوينگ در سال 2016 رخ داد و شبكه طبق كد، پاداش استخراج را از 25 به 12.5 بيت كوين كاهش داد. نصف شدن پادش استخراج (Halving) سوم هم در سال 2020 رخ خواهد داد و در نتيجه آن جايزه اسخراج هر بلاك از 12.5 به 6.25 بيت كوين خواهد رسيد.
اگر اين روند را به همين ترتيب ادامه دهيد حدودا تا سال 2140 پاداش استخراج بلاك جديد تقريبا به صفر خواهد رسيد. در آن زمان اگر تعداد تمام بيت كوين هاي ماين شده در طول اين 132 سال را با هم جمع كنيد به عدد 21 ميليون كه تعداد نهايي بيت كوين ها خواهد بود، خواهيد رسيد.
در طول اين دو هاوينگ پيشين بيت كوين، روند افزايش قيمت معمولا از يك سال قبل از هاوينگ آغاز مي شود و تا مدتي بعد از آن هم ادامه مي‌يابد.
فايده‌ي نصف شدن پاداش بلاك بيت كوين چيست؟
وقتي‌كه اين فرايند به وقوع مي‌پيوندد استخراج‌كنندگان پاداشي كه به ازاي ساخت هر بلاك جديد مي‌گيرند نصف ميشود بنابراين عرضه‌ي بيت كوين كاهش پيدا مي‌كند. از آنجايي كه در روند معمولي بازار معمولاً تقاضا افزايش مي‌يابد يا حداقل ثابت است در نتيجه با كاهش عرضه، قيمت آن افزايش مي‌يابد.
در نمودار زيرخط‌هاي عمودي سبزرنگ هركدام زمان نصف شدن پاداش استخراج را نشان مي‌دهند كه به ترتيب در تاريخ‌هاي نوامبر 2012 و جولاي 2016 به وقوع پيوستند.
ميزان نرخ تورم و تعداد بيت كوين‌ها
همان‌طور كه مي‌دانيد تعداد كل بيت كوين‌هايي كه استخراج خواهند شد 21 ميليون است كه تا به امروز بيش از 17 ميليون از آن استخراج شده ؛ ترسيمي كه در زير مي‌بينيد نرخ تورم بيت كوين و تعداد بيت كوين را نشان مي‌دهد كه به ترتيب با رنگ‌ها نارنجي و آبي نشان داده شده‌اند.
همان‌طور كه مي‌بيند با كاهش پاداش استخراج بيت كوين نرخ تورم هم به صورت پله‌اي كاهش مي‌يابد.
زمان‌بندي نصف شدن پاداش بيت كوين
اين فرايند وقتي‌كه 210,000 بلاك جديد ايجاد شود اتفاق مي‌افتد، در حال حاضر آخرين بلاكي كه ساخته شده است 547,861 امين بلاك است، با توجه به اينكه در 420,000 امين بلاك آخرين نصف شدن پاداش اتفاق افتاده است پس نصف شدن بعدي زماني كه بلاك 630,000 ام ساخته شود اتفاق مي‌افتد.
آيا بعد از نصف شدن پاداش ماينرها دست از كار برمي‌دارند؟
سؤالي كه براي خيلي‌ها پيش مي‌آيند اين است كه باوجود مصرف برق بالا براي دستگاه‌هاي ماينر و…آيا اگر اين پاداش نصف شود ماينرها ديگر به استخراج بيت كوين نمي‌پردازند؟
جواب اين سؤال واضح است؛ با توجه به اينكه با هر بار نصف شدن پاداش قيمت بيت كوين وارد رالي صعودي شده است، مي‌توانيم بگوييم ماينرها باهوش‌تر از اين حرف‌ها هستند و تمام اين محاسبات و احتمالات را در نظر گرفتند.
قيمت بيت كوين در اولين نصف شدن پاداش بلاك (2012)
پاداش قبل از نصف شدن: 50 بيت كوين
پاداش پس از نصف شدن: 25 بيت كوين
قيمت در روز نصف شدن: 12.35 دلار
150 روز بعد از نصف شدن: 127 دلار
قيمت بيت كوين در دومين نصف شدن پاداش بلاك (2016)
پاداش قبل از نصف شدن: 25 بيت كوين
پاداش پس از نصف شدن: 12.5 بيت كوين
قيمت در روز نصف شدن: 650 دلار
150 روز بعد از نصف شدن: 758 دلار
نصف شدن بعدي در سال 2020 به وقوع مي‌پيوندد
همان‌طور كه در اعداد بالا ديديم در هر بار نصف شدن پاداش، قيمت بيت كوين رشد مناسبي داشته است؛ بر اساس تخمين و احتمال، بلاك 630,000 در تاريخ آوريل 2020 استخراج ميشود. سومين نصف شدن پاداش بيت كوين از دو مورد ديگر اهميت بيشتري برخوردار است و شايد سرنوشت بيت كوين را در دهه‌ي بعد مشخص كند و به اين سوال پاسخ دهد كه آيا بيت كوين توانايي جايگزين شدن به‌جاي پول را دارد؟
هاوينگ در ارزهاي ديگر
در انتها يادآور ميشود كه هاوينگ تنها مختص بيت‌كوين نيست و رمزارزهاي ديگري نيز به شكل‌هاي مختلف از اين ابتكار به كار گرفته شده در شبكه بيت‌كوين استفاده مي‌نمايند. به‌عنوان مثال بيت‌كوين كش (BCH) و بيت‌كوين اس وي (BSV) نيز كه از دل شبكه بلاكچين بيت‌كوين متولد شده‌اند نيز، هاوينگ را به‌عنوان راهكاري براي حفظ ارزش قيمت خود در نظر گرفته‌اند.
رمزارز دش (DASH) نيز هاوينگ را به گونه‌اي ديگر براي خود تعريف كرده است و هر ساله پاداش استخراج آن درحدود 7.1 درصد نسبت به سال قبل كاهش مي‌يابد.
بالاتر گفتيم كه درحال حاضر، هر 10 دقيقه 12.5 بيت‌كوين پاداش ارائه ميشود كه پس از اجراي هاوينگ اين ميزان به 6.25 بيت‌كوين كاهش خواهد يافت. اما در فرآيند استخراج اتريوم، در ابتدا هر 15 ثانيه سه اتريوم به ازاي حل هر بلاك پاداش ارائه ميشد كه اين ميزان با توافق توسعه‌دهندگان اين رمزارز هم‌اكنون به 2 اتريوم در هر 15 ثانيه كاهش پيدا كرده است. در آينده نزديك نيز قرار است پاداش حل هر بلاك اين رمزارز، به يك اتريوم كاهش يابد.